ความแตกต่างของระบบเกลียว Metric (เกลียวมิล) และ BSW (เกลียวหุน)

ในบทความนี้ ทาง Fastenic ได้นำความรู้เกี่ยวกับ ระบบเกลียวซึ่งเป็นพื้นฐานที่สำคัญในงานอุตสาหกรรม ไม่ว่าจะเป็นการผลิตพุกหรือสลักเกลียวที่ใช้ในเครื่องจักรและอุปกรณ์ต่างๆ การเข้าใจความแตกต่างของระบบเกลียว Metric และ BSW จะช่วยให้เราสามารถเลือกใช้งานเกลียวได้เหมาะสม และลดความผิดพลาดในการ เลือกซื้อ และ ติดตั้งพุกคอนกรีต รูปแบบต่างๆ นั่นเองครับ

ต้นกำเนิดของระบบเกลียว Metric  และ BSW

ระบบเกลียว Metric เกิดขึ้นในยุโรป โดยมีมาตรฐาน ISO (International Organization for Standardization) เป็นพื้นฐานการกำหนดมาตรฐาน ข้อดีของเกลียว Metric คือการใช้หน่วยมิลลิเมตรเป็นตัววัด ทำให้เหมาะสมกับการใช้งานที่ต้องการความละเอียดในระดับสูง เช่น งานที่เกี่ยวข้องกับเครื่องกลหรืออิเล็กทรอนิกส์

ในขณะที่ระบบเกลียว BSW (British Standard Whitworth) ถูกคิดค้นขึ้นโดย Sir Joseph Whitworth ในช่วงศตวรรษที่ 19 และกลายเป็นมาตรฐานสำคัญในอังกฤษ เกลียว BSW มีความโดดเด่นด้วยการออกแบบโปรไฟล์เป็นรูปสามเหลี่ยมมุมป้าน 55 องศา ซึ่งต่างจาก Metric ที่มีมุม 60 องศา ระบบ BSW นิยมใช้งานในงานอุตสาหกรรมทั่วไปที่ไม่ต้องการความละเอียดมากนัก เช่น การผลิตเครื่องจักรหนักหรือโครงสร้างทางวิศวกรรม

เกร็ดความรู้:

• เกลียว Metric: นิยมใช้งานในประเทศยุโรปและเอเชีย เช่น ประเทศในสหภาพยุโรป ญี่ปุ่น และจีน รวมถึงเป็นระบบมาตรฐานในอุตสาหกรรมระดับโลก

• เกลียว BSW: นิยมใช้งานในสหราชอาณาจักร ประเทศในกลุ่มเครือจักรภพ และบางประเทศที่มีอุตสาหกรรมเครื่องจักรหนัก

วิธีการอ่านค่าตัวเลขของเกลียว Metric และ BSW

เกลียว Metric มีการกำหนดขนาดเกลียวด้วยตัวเลข เช่น M10 x 1.5 ซึ่งหมายถึง เส้นผ่านศูนย์กลาง 10 มิลลิเมตร และระยะพิทช์ (pitch) ของเกลียวคือ 1.5 มิลลิเมตร การอ่านค่าของเกลียว Metric จึงค่อนข้างตรงไปตรงมาและง่ายต่อการคำนวณ

ส่วนระบบเกลียว BSW ใช้หน่วยวัดเป็นนิ้ว เช่น 1/2 BSW ซึ่งหมายถึงเส้นผ่านศูนย์กลาง 1/2 นิ้ว แต่ในระบบนี้ระยะพิทช์จะถูกกำหนดด้วยจำนวนเกลียวต่อนิ้ว (threads per inch: TPI) เช่น 12 TPI คือ มีเกลียว 12 เส้นในความยาว 1 นิ้ว ค่าของเกลียว BSW อาจซับซ้อนกว่าสำหรับผู้ที่ไม่คุ้นเคยกับหน่วยนิ้วและระบบ TPI ดังที่จะอธิบายเพิ่มเติมด้านล่างนี้นะครับ

วิธีการอ่าน TPI สำหรับเกลียว BSW

ตัวอย่าง: หากระบุว่า 1/2 BSW - 12 TPI มีความหมายดังนี้:

• 1/2 BSW: ขนาดเส้นผ่านศูนย์กลางของเกลียวคือ 1/2 นิ้ว

• 12 TPI: มีเกลียว 12 เส้นในความยาว 1 นิ้ว

สำหรับการคำนวณความยาวระยะพิทช์ (Pitch) ซึ่งก็คือระยะห่างระหว่างยอดเกลียวแต่ละเส้น สามารถใช้สูตรง่ายๆ ได้ดังนี้:
Pitch (นิ้ว) = 1 ÷ TPI
ตัวอย่าง: หาก TPI = 12
Pitch = 1 ÷ 12 = 0.083 นิ้ว

การเทียบเคียงขนาดระหว่างระบบ Metric และ BSW

การเทียบเคียงขนาดระหว่างระบบ Metric และ BSW ไม่สามารถทำได้โดยตรง เนื่องจากหน่วยวัดและการกำหนดมาตรฐานต่างกัน อย่างไรก็ตาม เราสามารถเทียบขนาดที่ใกล้เคียงกัน เช่น:

• M10 (Metric) สามารถเทียบเคียงกับ 3/8 BSW
  โดย M10 มีเส้นผ่านศูนย์กลางประมาณ 9.78 มิลลิเมตร และ 3/8 BSW มีเส้นผ่านศูนย์กลางประมาณ 9.525 มิลลิเมตร

ขนาดเทียบเคียงเกลียว Metric และ BSW 

• M6 เทียบเคียงได้กับ 1/4 BSW

• M8 เทียบเคียงได้กับ 5/16 BSW

• M10 เทียบเคียงได้กับ 3/8 BSW

• M12 เทียบเคียงได้กับ 1/2 BSW

• M16 เทียบเคียงได้กับ 5/8 BSW

• M20 เทียบเคียงได้กับ 3/4 BSW

• M24 เทียบเคียงได้กับ 1 BSW

การเทียบเคียงนี้เป็นการเทียบเคียงเบื้องต้น อย่างไรก็ตามเกลียวทั้งสองระบบ มีความแตกต่างกันอื่นๆ เช่น ระยะพิทช์และรูปทรงโปรไฟล์ของเกลียว ส่งผลให้ไม่สามารถใช้งานร่วมกันได้โดยตรง ควรระมัดระวังในการเลือกใช้ด้วยนะครับ

ระบบการอ่านขนาดเกลียวเป็นหุนในประเทศไทย

ในประเทศไทย การใช้งานขนาดเกลียว "หุน" เป็นเรื่องปกติในงานช่างและอุตสาหกรรม โดย "หุน" เป็นหน่วยที่มาจากการแบ่งนิ้ว (Imperial System) ออกเป็น 8 ส่วน ซึ่งช่วยให้สามารถสื่อสารขนาดได้ง่ายในหน่วยท้องถิ่นที่ไม่ต้องเปลี่ยนเป็นระบบ Metric โดยทั่วไปจะเรียกขนาดเกลียวในรูปแบบของเศษส่วน เช่น:

• 2 หุน หมายถึง 2/8 นิ้ว หรือ 1/4 BSW

• 2 หุนครึ่ง หมายถึง 2 ½ /8 นิ้ว หรือ 5/16 BSW

• 3 หุน หมายถึง 3/8 BSW

• 4 หุน หมายถึง 4/8 นิ้ว หรือ 1/2 BSW

• 5 หุน หมายถึง 5/8 BSW

• 6 หุน หมายถึง 6/8 นิ้ว หรือ 3/4 BSW

ก็จบกันไปแล้วนะครับ กับความรู้เบื้องต้นในการเลือกใช้งานระบบเกลียว ไม่ว่าจะเป็น Metric หรือ BSW ความเข้าใจในขนาดและการใช้งานที่เหมาะสม ถือเป็นกุญแจสำคัญในการประกอบงานที่มีคุณภาพ สำหรับผู้ที่มองหาผลิตภัณฑ์ที่ได้มาตรฐานและความน่าเชื่อถือ Fastenic ขอเป็นส่วนหนึ่งในความสำเร็จของคุณ ด้วยพุกคอนกรีตคุณภาพสูงที่มีจำหน่ายทั้งพุกเกลียวหุน และ พุกเกลียวมิล และได้รับการยอมรับจากลูกค้าทั้งในประเทศและต่างประเทศ เราใส่ใจในทุกขั้นตอนการผลิต เพื่อให้มั่นใจว่าสินค้าของเราเป็นทางเลือกที่ดีที่สุดสำหรับงานของคุณ ให้ Fastenic ช่วยเสริมความมั่นใจในทุกโปรเจกต์ของคุณนะครับ